1. Пресс-центр
  2. СМИ о ВНЦ
  3. Кусынц ног уавœрты

Кусынц ног уавœрты

Март 7, 2014 Просмотров: 186
«Рœстдзинад», № 41 (23591) 2014 азы 7 мартъи

Уœрœсейы Наукœты Академийы œмœ РЦИ-Аланийы Дзœуджыхъœуы наукон центры ахуыргœндттœ œрœджы бахыгътой 2013 азы куыст œмœ сœ размœ сœвœрдтой ног нысантœ.

Центры иумœйаг œмбырды архайдтой йœ дœлбар организациты разамонджытœ, республикœйы Парламенты, уœлдœр ахуыргœнœндœтты œмœ дзыллон хабархœссœг фœрœзты минœвœрттœ.

Æмбырд амыдта Центры сœрдар, физикон-математикон наукœты доктор, профессор Къусраты Анатоли. Уый иœ разныхасы загьта, февралы Уœрœсейы наукон организациты федералон агентады разамонœг М.М. Котюков кœй фембœлд УНА-йы регионалон хайœдты œмœ наукон центрты сœрдартимœ. Дзырдтой, реформœтœ наукон кусджыты размœ кœй œвœрынц вазыгджын хœстœ, уымœ гœсгœ ахсджиаг у наукон центрты координацион архайд. Къусрайы-фырты хатдзœгмœ гœсгœ, «Уœрœсейы наукон организациты федералон агентад йœ хъус дары Уœрœсейы Наукœты Акаде- мийы ахуыргœндты фœндœттœм. Исбон, паддзахадон агьуыстытœ уыдзысты Уœрœсейы наукон организациты федералон агентады бар, наукон организациты архайдœн дœр аргъ уый кœндзœн. О, фœлœ бахъахъхьœнын хьœуы наукон организациты бирœвœрсыг куысты фœтк, наукон-методикон разамынд кœй хонœм, уый»,— загьта Къусраты Анатоли.

Дарддœр œмбырды архайджытœ рахызтысты боны фœткы фарстатœм. Бœрœггœнœнтœм гœсгœ, 2013 азы куыст рауад зœрдœзœгьгœ. Къусраты Анатоли йœ дзуаппон раныхасы куыд загьта, афтœмœй 2013 азы Дзœуджыхъœуы Наукон центр архайдта наукон, наукон-организацион, наукон-ахуырадон œмœ инновацион кьабœзты ахсджиагдœр фарстатœ лыг кœныныл. Наукон иртасœнтœ цыдысты УНА-йы бындурон иртасœнты программœйы 37 здœхœны, паддзахадон хœстœм гœсгœ куыст цыд 58 бындурон темœйыл. Уœрœсейаг фондтœ хорзыл банымадтой œмœ œхцайœ баххуыс кодтой 2 темœ раиртасынœн, Уœрœсейы Наукœты Академийы Президиум та — 7 темœйœн. Бындурон иртасœнты уœрœсейаг фонд œхца рахицœн кодта 6 проектœн.

Нœ ахуыргœндтœ кœнынц экспертон архайд. Къусраты Анатоли у УНА-йы институты Директорты советы бюройы уœнг, регионалон конкурсты экспертон советты сœрдар, историон наукœты доктор Дзидзойты Валери œмœ филологон наукœты доктор Хуыгаты Ирлан 2013 азы систы Уœрœсейы гуманитарон наукœты фонды экспертон советты уœнгтœ. В.Б. Запишвили, В.Г. Голик, Кодзырты Е.Н. та сты Бортникы фонды эксперттœ.

2013 азы Дзœуджыхъœуы наукон центры ахуыргœндтœ мыхуырœй рауагьтой 28 монографийы; 647 уацы (уыдонœй 169-œн рецензитœ уыд фыдыбœстœйаг œмœ фœсарœйнаг наукон журналты); иу энциклопеди; наукон уацты œмœ тезисты 10 œмбырдгонды; 20 ахуыргœнœн-методикон пособийы; 2 дзырдуаты.

Республикœйы наукон-техникон œмœ инновацион политикœйœн œххуыс кœнгœйœ, Дзœуджыхъœуы наукон центр 2013 азы бакуыста Цœгат Ирыстоны Технопарк саразын œмœ райрœзын кœныны концепцийыл.

Центры ахуыргœндтœн œнгом бастдзинœдтœ ис уœрœсейаг œмœ фœсарœйнаг ахуыргœндтимœ, œмцœдисœй кусынц Абхазы, Сомихы, Гуырдзыстоны, Азербайджаны, Германы, Испанийы, Францы, Италийы, Турчы, Ираны, Китайы, АИШ-ы œмœ œндœр бœстœты ахуыргœндтимœ. Наукон, наукон-техникон œмœ ахуырадон архайды œххуыс кœнынц Хуссар Ирыстонœн.

Наукœ парахат кœныны нысанимœ œмœ дунеон œмгуыстады фœлгœты Дзœуджыхьœуы наукон центры организацитœ бацœттœ кодтой 34 наукон мадзалы, уыдонимœ: Наукœйы œртыккаг œппœтуœрœсеон фестиваль, Сœрдыгон дунеон математикон наукон-ахуырадон форум, Гуманитарон наукон-ахуырадон форум, 7 регионалон конференцийы, 2 республикон конференцийы, 2 œрыгон ахуыргœндты конференцийы. Æрыгон ахуыргœндтœн ма арœзт œрцыд скъола-конференцитœ 2, наукон-методологон скъола-конференцитœ та — œртœ.

Центры Æрыгон ахуыргœндты советы уœнг, техникон наукœты кандидат Д.А. Мельник сси Уœрœсейы Президенты грант райсыныл конкурсы уœлахиздзаутœй иу.

Центры иумœйаг œмбырды бакастысты наукон докладтœ дœр. Ахуыргœндтœ цымыдисœй байхъуыстой филологон наукœты доктор Хуыгаты Ирланы доклад «Мугуты Хадзы- Мураты цард œмœ сфœлдыс-тад»-мœ œмœ бахастой фœндон, цœмœй доклад œвœрд œрцœуа Интернеты, ахъаз уыдзœн фœсивœды патриотон хьомыладœн œмœ наукон зонындзинœдтœ парахат кœ- нынœн, зœгьгœ.

Æмбырды œрмœджытœ мыхуыргонд œрцœудзысты журнал «Вестник ВНЦ РАН и РСО-А»-йы.